święty (Polnisch) Bearbeiten

Adjektiv Bearbeiten

Positiv Komparativ Superlativ
święty świętszy najświętszy
Alle weiteren Formen: Flexion:święty

Worttrennung:

świę·ty, Komparativ: święt·szy, Superlativ: naj·święt·szy

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ], Komparativ: [ˈɕfʲɛntʃɨ], Superlativ: [najˈɕfʲɛntʃɨ]
Hörbeispiele:   święty (Info), Komparativ: —, Superlativ:

Bedeutungen:

[1] speziell Christentum: nach dem Tod offiziell durch die Kirche kanonisiert; heilig
[2] Gott oder einer Gottheit geheiligt, ein Kultobjekt darstellend; heilig
[3] Gott seine Allmacht, Unendlichkeit und Unsterblichkeit zusprechend; heilig
[4] umgangssprachlich: mit einem Kult verbunden; heilig
[5] tugendhaft, gerecht, edel
[6] ehrenwert, edel, erhaben
[7] heilig, unantastbar

Abkürzungen:

[1] św.

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *svętъ ‚heilig‘, das sich auf das indogermanischen *ḱu̯en-to- zurückführen lässt, das wiederum von der indogermanischen Wurzel *ḱu̯en- ‚feiern, feierlich begehen‘ abstammt; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit obersorbisch swjaty → hsb, niedersorbisch swěty → dsb, tschechisch svatý → cs, slowakisch svätý → sk, russisch святой (svjatoj→ ru, altkirchenslawisch свѧтъ (svętъ) → cu, ukrainisch святий (svjatyj→ uk, weißrussisch святы (svjaty→ be, slowenisch svet → sl, serbokroatisch свет (svet→ sh und bulgarisch свет (svet→ bg sowie urverwandt mit litauisch sventas → lt, awestisch spənta- und altindisch (vedisch) श्वान्त (śvānta-) → sa[1][2]

Synonyme:

[4] sakralny
[7] nienaruszalny, niepodważalny, nietykalny

Sinnverwandte Wörter:

[5] cnotliwy, sprawiedliwy
[6] szlachetny, wzniosły

Beispiele:

[1] Został świętym.
Er wurde heilig gesprochen.
[4] Słyszał święte pieśni.
Er hörte heilige Lieder.
[5] To była święta kobieta.
Das war eine heilige Frau.
[6] Była to dla niego walka o świętą i słuszną sprawę.
Das war für ihn ein Kampf um eine heilige und gerecht Sache.

Redewendungen:

[1] matko święta!
[1] na święty nigdy
[1] siki świętej Weroniki
[1] choroba świętego Wita/taniec świętego Wita
[6] od świętej pamięci
[6] świętej pamięci

Sprichwörter:

[1] od świętej Anki chłodne wieczory i poranki
[1] Na świętego Grzegorza idzie zima do morza
[1] Na święty Antoni pierwsza się jagódka zapłoni
[1] Na święty Wit słowik cyt
[1] Święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie/Śięta Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie
[1] Święty Marcin na białym koniu jedzie
[3] Święty Boże nie pomoże

Charakteristische Wortkombinationen:

[2] komunia święta, msza święta, święty ogień, święty gaj
[4] święty obrazek
[7] święte prawo

Wortbildungen:

[1] święto, świętość
[1] Matka Najświętsza, Najświętsza Maria Panna/Najświętsza Panna, Panna Święta, Święta Anna Samotrzecia, Święty Mikołaj
[2] dzień święty, Najświętszy Sakrament, Ojciec Święty, Pismo Święte, święta krowa, Święta Rodzina, święta wojna, Święte Oficjum, święte kolegium, Ziemia Święta
[3] Duch Święty, Trójca Święta

Übersetzungen Bearbeiten

[1–3, 4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty
[1–7] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty
[1, 2, 5, 7] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty
[1, 2, 5, 7] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, Seite 623.
  2. Max Vasmer: Russisches etymologisches Wörterbuch. Этимологический словарь русского языка, Перевод с немецкого и дополнения члена-корреспондента АН СССР О. Н. Трубачева. Под редакцией и с предисловием проф. Б. А. Ларина. 2. Auflage. 2 Е–Муж, Прогресс, Moskau 1986, „святой“ Seite 585.

Substantiv, m Bearbeiten

Singular Plural
Nominativ święty święci
Genitiv świętego świętych
Dativ świętemu świętym
Akkusativ świętego świętych
Instrumental świętym świętymi
Lokativ świętym świętych
Vokativ święty święci

Worttrennung:

świę·ty, Plural: świę·ci

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ]
Hörbeispiele:   święty (Info)

Bedeutungen:

[1] Religion, speziell Christentum: Heiliger

Weibliche Wortformen:

[1] święta

Beispiele:

[1] Śpiewali litanię do wszystkich świętych.
Sie sangen eine Litanei an alle Heiligen.

Redewendungen:

[1] goły jak święty turecki
[1] święci pańscy

Sprichwörter:

[1] Każdy święty ma swoje wykręty
[1] Nie święci garnki lepią

Wortbildungen:

[1] Wszystkich Świętych

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „święty
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty
[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty
[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty