koń
koń (Polnisch)
BearbeitenSingular | Plural | |
---|---|---|
Nominativ | koń | konie |
Genitiv | konia | koni |
Dativ | koniowi | koniom |
Akkusativ | konia | konie |
Instrumental | koniem | końmi |
Lokativ | koniu | koniach |
Vokativ | koniu | konie |
Worttrennung:
- koń, Plural: ko·nie
Aussprache:
Bedeutungen:
- [1] Zoologie: Pferd (Equus caballus)
- [2] Spielzeug: Pferd
- [3] umgangssprachlich, vulgär: das männliche Glied; Schwanz
- [4] Sport, speziell Schach: Pferd, Springer
- [5] Sport, spezie, Turnen: Pferd
Herkunft:
- seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *konjь; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch kůň → cs, slowakisch kôň → sk, obersorbisch kóń → hsb, niedersorbisch kóń → dsb, russisch (poetisch) конь (konʹ☆) → ru, weißrussisch конь (konʹ☆) → be, ukrainisch кінь (kinʹ☆) → uk, slowenisch konj → sl, serbokroatisch коњ (konj☆) → sh und bulgarisch кон (kon☆) → bg[1][2]
Synonyme:
Verkleinerungsformen:
Oberbegriffe:
- [1] nieparzystokopytny, kopytny, ssak, kręgowiec, zwierzę
- [2] zabawka
- [3] narząd płciowy
- [4] figura szachowa, figura
- [5] przyrząd gimnastyczny, przyrząd
Unterbegriffe:
- [1] chmyz, klacz, mustang, ogier, szkapa, tarpan, źrebak (źrebię)
- [1] koń dyszlowy, koń lejcowy, koń orczykowy, koń pod siodłem, koń pod siodło, koń twardy w pysku
- [1] anglik (folblut, koń angielski), arab (koń arabski), fryz (koń fryzyjski), hucuł (koń huculski), koń czystej krwi, koń pełnej krwi, koń sokólski
- [2] koń na biegunach
Beispiele:
- [1] „Właśnie dwókonną bryką wjechał młody panek / I obiegłszy dziedziniec zawrócił przed ganek, / Wysiadł s powozu; konie porzucone same, / Szczypać trawę ciągnęły powoli pod bramę.“[3]
- [2]
Redewendungen:
- [1] czarny koń – Außenseiter
- [1] koń by się uśmiał – da lachen ja die Hühner
- [1] można z kimś konie kraść – mit jemandem Pferde stehlen können
- [1] robić kogoś w konia (zrobić kogoś w konia) – jemandem zum Narren halten
- [1] zdrowy jak koń (zdrów jak koń) – kerngesund
Charakteristische Wortkombinationen:
- [1] siodłać konia, osiodłać konia, rozsiodłać konia
- [1] jechać na koniu
Wortbildungen:
- [1] konina, koniokrad (→ koniokradztwo), konny, koński; koń mechaniczny, koń morski, koń Przewalskiego, koń trojański; na koń
Übersetzungen
Bearbeiten- [1] Polnischer Wikipedia-Artikel „koń“
- [1, 3, 4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „koń“
- [1–5] Słownik Języka Polskiego – PWN: „koń“
- [*] Słownik Ortograficzny – PWN: „ko%F1“
Quellen:
- ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa: Słownik etymologiczny języka polskiego. 2. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 83-01-14361-4 , Seite 238
- ↑ Vasmer’s Etymological Dictionary: „конь“
- ↑ Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz. Czyli ostatni zajazd na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, we dwunastu księgach, wierszem. Alexander Jełowicki, Paris 1834 (Wikisource) , Seite 9.