gęśl (Polnisch) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Singular Plural
Nominativ gęśl gęśle
gęśli
Genitiv gęśli gęśli
Dativ gęśli gęślom
Akkusativ gęśl gęśle
gęśli
Instrumental gęślą gęślami
Lokativ gęśli gęślach
Vokativ gęśli gęśle
gęśli

Nebenformen:

veraltet: gęśla

Worttrennung:

gęśl, Plural: gę·śle

Aussprache:

IPA: [ɡɛw̃ɕl], [ɡɛj̃ɕl], Plural: [ˈɡɛw̃ɕlɛ], [ˈɡɛj̃ɕlɛ]
Hörbeispiele:   gęśl (Info), Plural:

Bedeutungen:

[1] meist im Plural, Musik: primitives Zupfinstrument mit drei Saiten, das einer Zither ähnelt
[2] meist im Plural, Musik: schmale Geige, die von den Goralen im Karpatenvorland gefertigt wird
[3] veraltet, Musik: lyrisches Gedicht, das ursprünglich zum Spiel von [1] gesungen wurde

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *gǫslь, das seinerseits eine Ableitung zu dem Stamm des urslawischen Verbs *gǫsti (polnisch archaisch gąść → pl) ist; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit niedersorbisch gusle → dsb, obersorbisch husle → hsb, tschechisch housle → cs, slowakisch husle → sk, russisch гусли (gusli→ ru, ukrainisch гусль (huslʹ→ uk, slowenisch gosli → sl, serbisch гусле (gusle→ sr und bulgarisch гъсла (găsla→ bg[1][2][3]

Synonyme:

[1] gędźba

Oberbegriffe:

[1] skrzypki, instrument
[2] skrzypce, instrument
[3] pieśń

Beispiele:

[1]

Verkleinerungsformen:

[1] gęśliki

Wortbildungen:

[1] gęślić

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „gęśle
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „gęśle
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „gęśle
[1–3] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „gęśl
[1–3] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „gęśl“
[1, 3] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 2 (Volumen II) G–L, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1808, „GĘSL“, Seite 696.
[1, 3] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 819.
[1, 3] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 343.
[1] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom VII: F–Gończy, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1973 (Digitalisat), Seite 337–338.
[1] Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom II, Zeszyt 6 (12): Gdyż–Górny, Wrocław/Kraków/Warszawa 1958 (Digitalisat), „gęśle, gęśli“ Seite 411–412.
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „gęśle

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, „gęsle“ Seite 159.
  2. О. Н. Трубачева (Herausgeber): Этимологический словарь славянских языков. Праславянский лексический фонд. Band 7 (*golvačъ–*gryžati), Издельство « Наука », Москва 1980 (PDF), „“ Seite 84.
  3. Max Vasmer: Russisches etymologisches Wörterbuch. Этимологический словарь русского языка, Перевод с немецкого и дополнения члена-корреспондента АН СССР О. Н. Трубачева. Под редакцией и с предисловием проф. Б. А. Ларина. 2. Auflage. 1 А-Д, Прогресс, Moskau 1986, „гусли“ Seite 477.