abstrakcja (Polnisch) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Singular Plural
Nominativ abstrakcja abstrakcje
Genitiv abstrakcji abstrakcji
Dativ abstrakcji abstrakcjom
Akkusativ abstrakcję abstrakcje
Instrumental abstrakcją abstrakcjami
Lokativ abstrakcji abstrakcjach
Vokativ abstrakcjo abstrakcje

Worttrennung:

abs·trak·cja, Plural: abs·trak·cje

Aussprache:

IPA: [apsˈtrakt͡sja], Plural: [apsˈtrakt͡sjɛ]
Hörbeispiele:   abstrakcja (Info), Plural:
Reime: -akt͡sja

Bedeutungen:

[1] gehoben: eine von der Wirklichkeit losgelöste Annahme; Abstraktes, Realitätsfernes
[2] gehoben: etwas, das schwer zu verstehen ist; Abstraktes
[3] gehoben: etwas, das nicht zu verwirklichen ist; Realitätsfremdes
[4] Philosophie: Abstraktum, Abstraktion
[5] Philosophie: Vorgang zur Erhaltung von [3]; Abstraktion
[6] Kunst: abstraktes Kunstwerk, Abstraktion
[7] veraltet, dialektal: Zerstreuung, Distraktion, Ablenkung

Herkunft:

seit der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bezeugte Entlehnung aus dem deutschen Abstraktion, dem englischen abstraction → en oder dem französischen abstraction → fr[1][2]

Synonyme:

[4] abstrakt
[5] abstrahowanie
[7] dystrakcja, roztargnienie, roztrzepanie

Sinnverwandte Wörter:

[4] powszechnik

Gegenwörter:

[4] konkret

Oberbegriffe:

[1] pogląd
[4] pojęcie
[5] proces
[6] dzieło sztuki, dzieło

Beispiele:

[1] „To nie miłość — to suche jakieś rozumowanie, to jakaś abstrakcja śmiesznie oparta na jakimś związku dusz!“[3]
[1] „O realne fakta rzadko w rozmowie takiej zawadza: operuje abstrakcyami i w nich dopiero obraca się z całą swobodą.“[4]
[1] „Dla Bachera – i wielu przedstawicieli jego pokolenia – emerytura to na razie abstrakcja.[5]
[2] „Dla większości z nas takie informacje i ostrzeżenia są wciąż jeszcze abstrakcją. Jeśli nie jesteś zawodowym informatykiem, ciężko ci sobie wyobrazić natężenie i częstotliwość ataków oraz dynamikę hakerskiej rywalizacji.“[6]
[3] „Co się zmieniło, że nasi dziadkowie świętowali złote gody, a dla nas to abstrakcja?[7]
[4] „Z powodu dwoistości nieskończonej formy swojej, jako Czasu i Przestrzeni, Istnienie jest dwoiste i każde Istnienie Poszczególne również musi być dwoistem; jest ono samo dla siebie jako trwanie i rosciągłość, które to pojęcia są pierwszemi abstrakcjami od bezpośredniego przeżywania, w którem Istnienie Poszczególne stanowi jedność tych dwóch swoich elementów.“[8]
[4] „Jest w tym wszystkim jeszcze inne pytanie: dlaczego w etyce religijnej konkret przegrywa z abstrakcją; żywy człowiek z symbolem?“[9]
[5] „Tyle o dawniejszej formie sensualizmu; co się zaś tyczy nowszej jego formy, w ustawicznej on zawsze jest z sobą sprzeczności. I tak, poznanie jest dlań prostym tylko produktem fizjologicznej funkcji mózgu, wszakże nie przeczy możliwości abstrakcji i wnioskowania; owszem, sam abstrahuje pojęcia przyrodnicze i wnioskowaniem, z podpadających pod zmysły zjawisk, wywodzi powszechne prawa natury.“[10]
[6] „Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku z okazji 50. rocznicy śmierci Jacksona Pollocka wystawi dzieła tego najznamienitszego przedstawiciela amerykańskiego ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Od czerwca do końca września będzie można zobaczyć tu około 60 najbardziej znanych prac tego artysty: od najwcześniejszych szkiców przez rysunki inspirowane surrealizmem po jego najbardziej znane abstrakcje.[11]

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] operować abstrakcjami
[6] abstrakcja ekspresywna, abstrakcja geometryczna; wystawa abstrakcji

Übersetzungen Bearbeiten

[4, 5] Polnischer Wikipedia-Artikel „abstrakcja (filozofia)
[6] Polnischer Wikipedia-Artikel „abstrakcja (sztuka)
[1–4, (6)] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „abstrakcja
[1–6] Słownik Języka Polskiego – PWN: „abstrakcja
[1] Bogusław Dunaj: Nowy słownik języka polskiego. 1. Auflage. Wilga, Warszawa 2005, ISBN 83-7375-343-5, Seite 2.
[1–6] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0, Seite 7.
[1, 4–6] Mirosław Bańko: Wielki słownik wyrazów obcych PWN. 1. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 978-83-01-14455-5, Seite 5.
[1, 2, 4–6] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7, Seite 3–4.
[1, 4–6] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5, Seite 24.
[1, 3–6] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.), Seite 4.
[1, 3–6] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, Seite 5.
[1, 2] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „abstrakcja
[1, 3–5] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958, Seite 15–16.
[1, 4, 5, 7] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 4.
[5, 7] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 5.
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „abstrakcja

Quellen:

  1. Andrzej Bańkowski: Etymologiczny słownik języka polskiego. 1. Auflage. 1. Band A – K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-13016-4, Seite 3.
  2. Mirosław Bańko: Wielki słownik wyrazów obcych PWN. 1. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 978-83-01-14455-5, Seite 5.
  3. Eliza Orzeszkowa: Ostatnia miłość. Księgarnia J. J. Okońskiego, Warszawa 1868 (Wikisource), Seite 195.
  4. Maria Konopnicka: Na ostrzu pióra. In: Ludzie i rzeczy. G. Gebethner i Spółka, Warszawa 1898 (Wikisource), Seite 404.
  5. Rafał Pisera, Sebastian Stodolak: Emerytalne wyznanie niewiary. In: Wprost. Nummer 9, 26. Februar 2012, ISSN 0209-1747 (URL, abgerufen am 8. Juni 2017).
  6. Grzegorz Lewicki: Cyberwojna w kolorze. In: Wprost. Nummer 45, 3. November 2013, ISSN 0209-1747 (URL, abgerufen am 8. Juni 2017).
  7. Małgorzata Ohme: Blizna po rozwodzie. In: Wprost. Nummer 48, 27. November 2016, ISSN 0209-1747 (URL, abgerufen am 8. Juni 2017).
  8. Stanisław Ignacy Witkiewicz: Nowe formy w malarstwie. Warszawa 1919 (Wikisource), Seite 6.
  9. Magdalena Środa: Wgapić się w symbol. In: Wprost. Nummer 38, 16. September 2012, ISSN 0209-1747 (URL, abgerufen am 8. Juni 2017).
  10. Michał Nowodworski: Empiryzm. In: Encyklopedia kościelna. Tom V, Warszawa 1874 (Wikisource), Seite 23.
  11. Łukasz Radwan, Jerzy Rzewuski: Rembrandt na Mozarcie. In: Wprost. Nummer 1, 8. Januar 2006, ISSN 0209-1747 (URL, abgerufen am 8. Juni 2017).