aperīre (Latein) Bearbeiten

Verb Bearbeiten

Zeitform Person Wortform
Präsens 1. Person Singular aperiō
2. Person Singular aperīs
3. Person Singular aperit
1. Person Plural aperīmus
2. Person Plural aperītis
3. Person Plural aperiunt
Perfekt 1. Person Singular aperuī
Imperfekt 1. Person Singular aperiēbam
Futur 1. Person Singular aperiam
PPP apertus
Konjunktiv Präsens 1. Person Singular aperiam
Imperativ Singular aperī
Plural aperīte
Alle weiteren Formen: Flexion:aperire

Worttrennung:

a·pe·rī·re

Bedeutungen:

transitiv:
[1] eine Tür oder Tor offen machen; öffnen, aufschließen, aufmachen
[2] den Zugang in ein Gebäude, einen Raum, eine Stadt oder ein Gefäß ermöglichen; öffnen
[3] die Bedeckung von etwas wegnehmen; aufdecken, enthüllen
[4] etwas von Hindernissen befreien; öffnen

Gegenwörter:

[1, 2] claudere
[3] contegere, operire, tegere

Beispiele:

[1] „feriam fores. / aperite hoc. heus, ecquis hic est? ecquis hoc aperit ostium?“ (Plaut. Amph. 1019–1020)[1]
[2] „certum est aperire atque inspicere.“ (Plaut. Amph. 787)[1]
[2] „atque aperiuntur aedes.“ (Plaut. Amph. 955)[1]
[2] „In summum tracta singula indito, postea solum contrahito ornatoque, focum deverrito temperatoque, tunc placentam imponito: testo caldo operito, pruna insuper et circum operito. videto ut bene et otiose percoquas: aperito, dum inspicias, bis aut ter.“ (Cato agr. 76,4)[2]
[2] „oblinito amphoram et post dies XXX aperito et utitor.“ (Cato agr. 127)[3]
[3] „ubi erit natum, herbas crebro purgato cavetoque ne asparagus una cum herba vellatur. quo anno severis, sum stramentis per hiemem operito, ne praeuratur; deinde primo vere aperito, sarito runcatoque; post annum tertium, quam severis, incendito vere primo“ (Cato agr. 161,2)[4]
[4] „cum pluere incipiet, familiam cum ferreis sarculisque exire oportet, incilia aperire, aquam diducere in vias et extra segetem curare oportet uti fluat.“ (Cato agr. 155,1)[5]

Wortbildungen:

apertare, apertio, apertum, apertus

Erbwörter:

italienisch aprire, französisch ouvrir, provenzalisch, katalanisch obrir, spanisch, portugiesisch abrir

Übersetzungen Bearbeiten

[1–3] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „aperio“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 486-488.
[1] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „aperio
[1] Erich Pertsch u. a.; Langenscheidt-Redaktion (Herausgeber): Großes Schulwörterbuch Lateinisch-Deutsch. 7. Auflage. Langenscheidt, Berlin u. a. 1982, ISBN 3-468-07201-5, Seite 88 aperiō.
[1–4] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „aperio“ Seite 159–160.

Quellen:

  1. 1,0 1,1 1,2 Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  2. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 66.
  3. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 85.
  4. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 115.
  5. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 104.