reyður (Färöisch) Bearbeiten

Adjektiv Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Stark Schwach Stark Schwach
Nominativ m reyður reyði reyðir reyðu
Akkusativ reyðan reyða reyðar
Dativ reyðum reyðum
(Genitiv) reyðs reyða
Nominativ f reyð reyða reyðar
Akkusativ reyða reyðu reyðar
Dativ reyðari reyðum
(Genitiv) reyðar reyða
Nominativ n reytt reyða reyð
Akkusativ reytt reyða reyð
Dativ reyðum reyðum
(Genitiv) reyðs reyða
Anmerkung: Die Genitivform wird heute nicht mehr verwendet.
Sie ist nur der Vollständigkeit halber aufgeführt.
 
[1] Ingálvur av Reyni: Reytt regn, 1980, 66 x 50 cm, Listasavn Føroya

Worttrennung:

reyð·ur

Aussprache:

IPA: [ˈɹɛijʊɹ]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Farbadjektiv: von roter Farbe, rot
[2] rot (im Sinne von politisch links, kommunistisch, sozialistisch)

Herkunft:

Das färöische Wort stammt von altnordisch rauðr „rot, rothaarig“. Anders als im Isländischen gab es im Färöischen eine Lautverschiebung vom Diphthong au zu ey. Die weitere Etymologie ist germanisch *rauda-, indogermanisch *reudh-. [Quellen fehlen]

Unterbegriffe:

[1] alreyður, blóðreyður, brúnreyður, dimmreyður, eldreyður, fagurreyður, glóðreyður, hummarreyður, høvuðreyður, illreyður, kinnareyður, koparreyður, korkareyður, ljósareyður, morreyður, mussareyður, nevreyður, purpurreyður, rómareyður, rósureyður, silkireyður, skarlaksreyður, skortreyður

Beispiele:

[1] Fjøllini stóðu so gløðandi reyð.
Die Berge standen (dort) so glühend rot.

Redewendungen:

[1] teir eru sum tvær reyðar kýr - „sie sind wie zwei rote Kühe“ (sie können sich nicht ausstehen)
[1] ikki eitt reytt oyra - „nicht eine rote Öre“ (völlig pleite)

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] Reyði Krossur - Rotes Kreuz
[1] leygardagurin reyða - „roter Samstag“ (der Samstag vor Ostern)
[1] reyður hani - „roter Hahn“ (Feuer)
[1] reytt ljós - rotes Licht (rot an der Ampel)
[1] reytt kort - rote Karte (im Sport)
[1] reyði tráðurin - der rote Faden (Gedankengang)
[2] reyði herurin - die Rote Armee
[2] reyða Kina - Rotchina
[1] við reyðum kinnum - mit roten Wangen

Wortbildungen:

reydligur (rötlich), reydlingar (Röteln), reyðargull (reines Gold), reyðaviður (Mahagoni, Mahagonitreibholz), reyðblomstur (Rote Lichtnelke), reyðbotnaður (mit rot angemaltem Rumpf unter der Wasserlinie), reyðbrúnur (rotbraun), reyðbrystingur (Rotkehlchen), reyðdæmdur (rotwangig, rotbackig), reyðfiskur (Kabeljau), reyðflekkutur (rotgefleckt), reyðgreytur (rote Grütze), reyðgulur (rotgelb), reyðholdaður (mit rötlicher Hautfarbe), reyðhærður (rothaarig), reyði (Eigelb), reyðkál (Rotkohl), reyðknokkur (jemand mit roten Haaren), reyðmaðkur (Regenwurm), reyðoygdur (mit roten Augen), reyðryggjutur (Rind mit rot geflecktem Rücken), reyðskeggjutur (rotbärtig), reyðsprøka (Scholle, Goldbutt), reyðtari (Rotalge), reyðvin (Rotwein), reyðæti (Hüpferling)

Übersetzungen Bearbeiten

[1, 2] Jóhan Hendrik W. Poulsen, Marjun Simonsen, Jógvan í Lon Jacobsen, Anfinnur Johansen, Zakaris Svabo Hansen; Orðabókagrunnurin (Herausgeber): Føroysk-føroysk orðabók, letzte Aktualisierung: 26. Februar 2016 „reyður
[1, 2] Annfinnur í Skála, Jonhard Mikkelsen; Sprotin (Herausgeber): Faroese-English dictionary: „reyður
[1] Ulf Timmermann (Herausgeber): Føroyskt-týsk orðabók. 1. Auflage. Orðabókagrunnurin, Tórshavn 2013, ISBN 978-99918-802-5-9, Seite 638.