cupressus (Latein) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Nominativ cupressus cupressī
Genitiv cupressī cupressōrum
Dativ cupressō cupressīs
Akkusativ cupressum cupressōs
Vokativ cupresse cupressī
Ablativ cupressō cupressīs


Kasus Singular Plural
Nominativ cupressus cupressūs
Genitiv cupressūs cupressuum
Dativ cupressuī cupressibus
Akkusativ cupressum cupressūs
Vokativ cupressus cupressūs
Ablativ cupressū cupressibus

Anmerkung zur Deklination:

Regelmäßig nach der o-Deklination gebeugt findet sich cupressus unter anderem bei Cato, Vitruv, Horaz und Vergil, nach der u-Deklination bei Apuleius, Catull, Ovid und Claudian.[1]

Anmerkung zum Genus:

Bei Ennius wird cupressus als Maskulinum verwendet.[2]

Worttrennung:

cu·pres·sus, Plural: cu·pres·si, cu·pres·sus

Aussprache:

IPA: []
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Botanik: Zypresse
[2] übertragen: Kästchen aus Zypressenholz

Herkunft:

latinisierte Form von cyparissus, das eine Entlehnung aus dem altgriechischen κυπάρισσος (kyparissos→ grc ist[3][4]

Synonyme:

[1] cyparissus

Oberbegriffe:

[1] arbor

Beispiele:

[1] „Oleas, ulmos, ficos, poma, vites, pinos, cupressos cum seres, bene cum radicibus eximito cum terra sua quam plurima circumligatoque, uti ferre possis: in alveo aut in corbula ferri iubeto.“[5]
[1] „dant alios aliae fetus, dant utile lignum,
navigiis pinus, domibus cedrumque cupressosque.“[6]
[1] „namque ille tulit radicitus altas
fagos ac recto proceras stipite laurus
non sine nutanti platano lentaque sorore
flammati Phaetontis et aeria cupressu.[7]
[1] „linquenda tellus et domus et placens
uxor, neque harum quas colis arborum
te praeter invisas cupressos
ulla brevem dominum sequetur.“[8]
[1] „principio pinguem taedis et robore secto
ingentem struxere pyram, cui frondibus atris
intexunt latera et feralis ante cupressos
constituunt, decorantque super fulgentibus armis.“[9]
[1] „ergo instauramus Polydoro funus: et ingens
aggeritur tumulo tellus; stant manibus arae
caeruleis maestae vittis atraque cupresso,“[10]
[2] „an, haec animos aerugo et cura peculi
cum semel imbuerit, speremus carmina fingi
posse linenda cedro et levi servanda cupresso?[11]

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Lateinischer Wikipedia-Artikel „cupressus
[1, 2] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „cupressus“ (Zeno.org)
[1, 2] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 134

Quellen:

  1. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „cupressus“ (Zeno.org)
  2. „longique cupressi // Stant rectis foliis et amaro corpore buxum “ (Quintus Ennius, Annales, 262) und „Capitibus nutantis pinos rectosque cupressos“ (Quintus Ennius, Annales, 490)
  3. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „cupressus“ (Zeno.org)
  4. Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 134
  5. Marcus Porcius Cato, De agri cultura, 28, 1
  6. Publius Vergilius Maro, Georgica, 442–443
  7. Gaius Valerius Catullus, 64, 288–291
  8. Quintus Horatius Flaccus, Carmina, 2, 14, 21–24
  9. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 6, 214–217
  10. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 3, 62–63
  11. Quintus Horatius Flaccus, De arte poetica, 330–332