abdykować
abdykować (Polnisch)
BearbeitenAspekt | ||
---|---|---|
imperfektiv | perfektiv | |
abdykować | abdykować | |
Zeitform | Person | Wortform |
Präsens | ja | abdykuję |
ty | abdykujesz | |
on, ona, ono | abdykuje | |
Imperativ | Singular | abdykuj |
Präteritum | on | abdykował |
ona | abdykowała | |
oni | abdykowali | |
Adverbialpartizip | Partizip Aktiv | Partizip Passiv |
abdykując | abdykujący | — |
Alle weiteren Formen: Flexion:abdykować |
Worttrennung:
- ab·dy·ko·wać
Aussprache:
- IPA: [abdɨˈkɔvat͡ɕ]
- Hörbeispiele: abdykować (Info)
Bedeutungen:
- [1] Politik: abdizieren, abdanken, zurücktreten
- [2] meist mit z und Genitiv, übertragen: auf etwas verzichten, aufgeben
- [3] archaisch, Recht: ein Familienmitglied nicht als solches anerkennen; verleugnen
Herkunft:
- seit der 1. Hälfte des 17. Jahrhunderts bezeugte Entlehnung aus dem lateinischen abdicare → la[1] unter dem Einfluss des französischen abdiquer → fr[2]
Synonyme:
- [1] ustąpić, zrzekać się (zrzec się)
- [2] rezygnować (zrezygnować), odstępować (odstąpić), ustępować (ustąpić)
- [3] wyrzekać się
Beispiele:
- [1] „Król, co po karku bezkarnie go gładzim. / Niechaj nam abdykuje zaraz niedołęga.“[3]
- [1] „Zali to nie wiecie nowiny, że wybór już uczynił i przekładając dostatki, wesołe uczty i spokojne uciechy nad kłopotliwą koronę, abdykował na rzecz Karola Gustawa?“[4]
- [2] „Kto litość wzbudza, musiał najprzód abdykować z godności osobistej, z tego, co jedyni ma w nim wartości i – ludzi pociąga: tak poniżonego nie można kochać.“[5]
- [2] „W epoce gdzy chodziłem do szkoły, uczyłem się w statystyce Austrji, że Kraków ma 56 tysięcy mieszkańców. Z początkiem wieku XIX-go miał ich podobno ośm… Oto losy dawnej stolicy Jagiellonów. Mimo to, nigdy Kraków nie abdykował ze swej stołecznej roli; przeciwnie, wytworzone przez niewolę warunki bytu oblekły go w insygnja nowej królweskości; dane mu było aż do lepszych czasów przechowywać pewne wartości duchowe, zdławione w innych dzielnicach.“[6]
- [2] „Przez swą rekuzę Xenia oświadczyła wyraźnie, że abdykuje z miłości i nie jest spragniona jego widoku…“[7]
- [3]
Charakteristische Wortkombinationen:
Übersetzungen
Bearbeiten [1] Politik: abdizieren, abdanken, zurücktreten
[2] meist mit z und Genitiv, übertragen: auf etwas verzichten, aufgeben
[3] archaisch, Recht: ein Familienmitglied nicht als solches anerkennen; verleugnen
- [1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „abdykować“
- [1] Mirosław Bańko: Wielki słownik wyrazów obcych PWN. 1. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 978-83-01-14455-5 , Seite 1.
- [1] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0 , Seite 3.
- [1] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7 , Seite 2.
- [*] Słownik Języka Polskiego – PWN: „abdykować“
- [1, 2] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5 , Seite 6.
- [1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.) , Seite 1.
- [1, 2] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „abdykować“
- [1, 2] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „abdykować“.
- [1–3] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat) , Seite 2.
- [1] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat) , Seite 4.
- [1] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807 , „abdykować“, Seite 2.
- [*] Słownik Ortograficzny – PWN: „abdykować“
Quellen:
- ↑ Mirosław Bańko: Wielki słownik wyrazów obcych PWN. 1. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 978-83-01-14455-5 , Seite 1.
- ↑ Andrzej Bańkowski: Etymologiczny słownik języka polskiego. 1. Auflage. 1. Band A – K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-13016-4 , Seite 2.
- ↑ Adam Mickiewicz: Żaby i ich króle. In: Bajki. T. H. Nasierowski, Warszawa 1893 (Wikisource) , Seite 5.
- ↑ Henryk Sienkiewicz: Potop. Powieść historyczna. 2. Auflage. Tom III, Gebethner i Wolff, Warszawa 1888 (Pisma Henryka Sienkiewicza Tom XII, Wikisource) , Seite 298.
- ↑ Adolf Dygasiński: Pióro. T. Paprocki, Warszawa 1897 (Digitalisat) , Seite 340.
- ↑ Tadeusz Boy-Żeleński: Znasz-li ten kraj?… (Cyganerja Krakowska). Bibljoteka Boya, Warszawa 1945 (Digitalisat) , Seite 6.
- ↑ Wikisource-Quellentext „Stefan Żeromski, Zamieć “