angina (Latein) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Nominativ angina anginae
Genitiv anginae anginārum
Dativ anginae anginīs
Akkusativ anginam anginās
Vokativ angina anginae
Ablativ anginā anginīs

Worttrennung:

an·gi·na, Genitiv: an·gi·nae

Bedeutungen:

[1] Medizin: Entzündung des Rachens; Halsentzündung
[2] spätlateinisch, übertragen: Bedrückung, Beklemmung

Herkunft:

seit Plautus bezeugte Entlehnung aus dem altgriechischen ἀγχόνη (anchonē→ grc mit Apophonie des o zu i und volksetymologischer Anlehnung an das Verb angere → la[1]

Synonyme:

[2] angor

Beispiele:

[1] „in anginam ego nunc me velim vorti, ut veneficae illi / fauces prehendam atque enicem scelestam stimulatricem.“ (Plaut. Mos. 218–219)[2]
[1] „sues moriuntur angina acerrume;“(Plaut. Trin. 540)[2]
[1] „insperato abiit, quem una angina sustulit hora.“ (Lucil. 1092)[3]
[1] „De quo dubitari in eiusmodi re non oportet: satius est enim anceps auxilium experiri quam nullum; idque maxime fieri debet, ubi nervi resoluti sunt; ubi subito aliquis ommutuit; ubi angina strangulatur; ubi prioris febris accessio paene confecit, paremque subsequi verisimile est neque eam videntur sustinere aegri vires posse.“(Cels. 2, 10, 8)[4]
[1] „Ut hoc autem morbi genus circa totam ceruicem, sic alterum aeque pestiferum acutumque in faucibus esse consueuit. Nostri anginam vocant: apud Graecos nomen, prout species est.“ (Cels. 4, 7, 1)[5]
[1] „Hie homo summae frugalitatis, non minus patrimonii quam corporis diligens, cum me ex consueludine mane vidisset, cum per totum diem amico graviter adfecto et sine spe iacenti usque in noctem adsedisset, cum hilaris coenasset: genere valitudinis praecipiti arreptus, angina, vix conpressum artatis faucibus spiritum traxit in lucem.“ (Sen. ep. 101, 3)[6]
[1] „Ad anginam prodest et sanguinis detractio, cucurbitarum admissio ceteraque auxilia, quibus medici efficacius utuntur.“ (Scrib. Larg. 67)[7]
[1] „contra anginas tritum in posea gargarizari prodest.“(Plin. nat. 20, 52)[8]
[1] „sedat anginas cum hysopo ac melle ex aceto gargarizatum, auribus infunditur cum rosaceo, thoracis pituitas purgat tostum cum melle sumptum.“(Plin. nat. 20, 188)[9]
[1] „iucundo sapore atque non aspero, alia quam salis natura, faucibus, tonsillis, anginae omnibusque oris desideriis utilissimum arescentique in febribus linguae, iam vero peripneumonicis, pleuriticis decoctum, item vulneribus, a serpente percussis et contra venena, fungos, paralyticus in mulso, quamquam suae mulso dotes constant.“(Plin. nat. 22, 108)[10]
[1] „milipedam inlini anginis efficacissimum putant;“ (Plin. nat. 30, 35)[11]
[2] „sopitisque in favilla silentii raucisonis iurgiorum classicis quibus me galagetici quassaverant impetus defecatam silentio vitam agere creditabam, ni me illuc quoque memorum angina inprobior sequeretur felicitatisque noverca fortuna, quae amarum quiddam humanis interserit semper negotiis, me quasi pedisequa sectaretur“ (Fulg. myth. 1, proem.)[12]

Redewendungen:

[1] angina vinaria

Übersetzungen Bearbeiten

[1, 2] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „angina“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 426.
[1] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „angina
[1] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „angina“ Seite 142.
[1, 2] Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis. 1. Band A – Amyzon, Teubner, Leipzig 1900, ISBN 3-322-00000-1, „angina“ Spalte 46.

Quellen:

  1. Alfred Ernout, Alfred Meillet: Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots. durch Jacques André vermehrte und korrigierte Neuauflage der 4. Auflage. Klincksieck, Paris 2001, ISBN 2-252-03277-4, „angina“ Seite 32–33.
  2. 2,0 2,1 Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  3. Gaius Lucilius; Friedrich Marx (Herausgeber): C. Lucilii Carminum Reliquiae. 1. Auflage. Volumen prius: Prolegomena Testimona Fasti Luciliani Carminum Reliquiae Indices, B. G. Teubner, Leipzig 1904, Seite 74.
  4. Aulus Cornelius Celsus; Friedrich Marx (Herausgeber): Artium A. Corneli Celsi quae supersunt. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig/Berlin 1915 (Corpus Medicorum Latinorum Volumen I, Digitalisat), Seite 78–79.
  5. Aulus Cornelius Celsus; Friedrich Marx (Herausgeber): Artium A. Corneli Celsi quae supersunt. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig/Berlin 1915 (Corpus Medicorum Latinorum Volumen I, Digitalisat), Seite 157.
  6. Lucius Annaeus Seneca; Friedrich Haase (Herausgeber): Opera quae supersunt. 1. Auflage. Volumen III: Epistulae morales, B. G. Teubner, Leipzig 1886 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 329.
  7. Scribonius Largus; Georg Helmreich (Herausgeber): Conpositiones. 1. Auflage. Teubner, Leipzig 1887 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive), Seite 29.
  8. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen III. Libri XVI–XII, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1902), Seite 317.
  9. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen III. Libri XVI–XII, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1902), Seite 356.
  10. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen III. Libri XVI–XII, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1902), Seite 474.
  11. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen IV. Libri XXIII–XXX, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897), Seite 432.
  12. Fabius Planciades Fulgentius: Opera. Accedunt Fabii Claudii Gordiani Fulgentii v. c. De aetatibus mundi et hominis et S. Fulgentii Episcopi super Thebaiden, recensuit Rudolfus Helm. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1898 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 4–5.

angina (Polnisch) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Singular Plural
Nominativ angina
Genitiv anginy
Dativ anginie
Akkusativ anginę
Instrumental anginą
Lokativ anginie
Vokativ angino

Worttrennung:

an·gi·na, kein Plural

Aussprache:

IPA: [anˈɟina], kein Plural
Hörbeispiele:   angina (Info)

Bedeutungen:

[1] Medizin: Angina, Mandelentzündung

Oberbegriffe:

[1] zapalenie

Beispiele:

[1]

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] gardło, migdałek

Wortbildungen:

[1] angina pectoris

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „angina
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „angina
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „angina
[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „angina
[1] Słownik Ortograficzny – PWN: „angina
  In diesem Eintrag oder Abschnitt sind die Referenzen noch nicht geprüft und den Bedeutungen gar nicht oder falsch zugeordnet worden. Bitte hilf mit, dies zu verbessern!