baca (Latein) Bearbeiten

Substantiv Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Nominativ bāca bācae
Genitiv bācae bācārum
Dativ bācae bācīs
Akkusativ bācam bācās
Vokativ bāca bācae
Ablativ bācā bācīs

Alternative Schreibweisen:

bacca

Worttrennung:

ba·ca, Plural: ba·cae

Bedeutungen:

[1] Botanik: Beere, Baumfrucht
[2] Botanik, speziell: Olive, Ölbeere
[3] übertragen: Perle
[4] übertragen: von Ziegenkot; Lorbeer, Böllchen

Herkunft:

seit Cato bezeugt; die Etymologie ist nicht geklärt; eine Verbindung mit altgriechisch Βάκχος (Bakchos→ grc[1] ist ungewiss, da es seinerseits wahrscheinlich aus dem Lydischen entlehnt worden ist[2]

Synonyme:

[2] oliva
[3] gemma

Verkleinerungsformen:

[1] bacula

Beispiele:

[1] „Virgas murteas si voles cum bacis servare et, item aliut genus quod vis, et si ramulos ficulneos voles cum foliis, inter se alligato, fascicules facito:“ (Cato agr. 101)[3]
[1] „ergo arbores seret diligens agricola, quarum aspiciet bacam ipse numquam;“[4]
[1] „ut aut flores aut fruges fundat aut bacas,[5]
[1] „Idque semen inclusum est in intuma parte earum bacarum quae ex quaque stirpe funduntur,“[6]
[1] „sed tamen necesse fuit esse aliquid extremum et tamquam in arborum bacis terraeque fructibus maturitate tempestiva quasi vietum et caducum, quod ferundum est molliter sapienti.“[7]
[1] „set tamen et quernas glandes tum stringere tempus / et lauri bacas oleamque cruenta que murta,“[8]
[2] „ut agricola, cum florem olcae videt, bacam quoque se visurum putat,“[9]
[2] „Praeterea genus haud unum nec fortibus ulmis / nec salici lotoque neque Idaeis cyparissis, / nec pingues unam in faciem nascuntur olivae, / orchades et radii et amara pausia baca / pomaque et Alcinoi silvae, nec surculus idem / Crustumiis Syriisque piris gravibusque volemis.“[10]
[2] „ponitur hic bicolor sincerae baca Minervae“[11]
[2] „bacaque cum ramis semper frondentis olivae;“[12]
[2] „caerula quot bacas Palladis arbor habet,“[13]
[2] „ubi non Hymetto / mella decedunt viridique certat / baca Venafro,“[14]
[3] „nec sit marita quae rotundioribus / onusta bacis ambulet;“[15]
[3] „aceto / diluit insignem bacam:[16]
[3] „nitebant / auribus e geminis circum cava tempora bacae.[17]
[3] „quo margaritam caram tibi, bacam Indicam?“[18]
[3] „cum uirides algas et rubra corallia nudat / aestus et albentes concharum germina bacas,[19]
[4] „item multis seminibus condita nascetur, si caprini stercoris bacam subula subtiliter excauaris et in ea semen lactucae, nasturci, ocimi, erucae, radicis inmiseris, tunc inuolutam fimo bacam terra optime culta brevi scrobe demerseris.“[20]

Wortbildungen:

[1] bacalis, bacar, bacrio, bacifer
[3] bacatus

Übersetzungen Bearbeiten

[1–4] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „1. baca“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 770-771.
[1–3] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1 Seite 61, Eintrag „baca“
[1–3] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „baca“ Seite 244.

Quellen:

  1. Alfred Ernout, Alfred Meillet: Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots. durch Jacques André vermehrte und korrigierte Neuauflage der 4. Auflage. Klincksieck, Paris 2001, ISBN 2-252-03277-4, Seite 63.
  2. Michiel de Vaan: Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. 1. Auflage. Brill, Leiden, Boston 2008, ISBN 978-90-04-16797-1 (Band 7 der Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series), Seite 67.
  3. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 75.
  4. Marcus Tullius Cicero, Tusculanae disputationes, 1, 31
  5. Marcus Tullius Cicero, Tusculanae disputationes, 5, 37
  6. Marcus Tullius Cicero, De natura deorum, 2, 127
  7. Marcus Tullius Cicero, Cato mairo de senectute, 5
  8. Publius Vergilius Maro, Georgica, 1, 305–306
  9. Marcus Tullius Cicero, De divinatione, 2, 16
  10. Pubius Vergilius Maro, Georgica, 2, 83–88
  11. Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 8, 664
  12. Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 8, 295
  13. Publius Ovidius Naso, Ars amatoria, 2, 518
  14. Quintus Horatius Flaccus, Carmina, 2, 6, 7–9
  15. Quintus Horatius Flaccus, Epodi, 8, 13–14
  16. Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 2, 3, 240–241
  17. Publiuc Ovidus Naso, Metamorphoses, 10, 115–116
  18. Petronius, Satyrica, 55
  19. Decimus Magnus Ausonius, Mosella, 69–70
  20. Palladius Rutilius Taurus Aemilianus, Opus agriculturae, 2, 14, 3

baca (Polnisch) Bearbeiten

Substantiv, m Bearbeiten

Singular Plural
Nominativ baca bacowie
Genitiv bacy baców
Dativ bacie bacom
Akkusativ bacę baców
Instrumental bacą bacami
Lokativ bacie bacach
Vokativ baco bacowie

Worttrennung:

ba·ca, Plural: ba·co·wie

Aussprache:

IPA: [ˈbat͡sa], Plural: [baˈt͡sɔvʲɛ]
Hörbeispiele:   baca (Info)

Bedeutungen:

[1] ältere Person, die vorwiegend in den Karpaten Schafe hütet: Schafhirt, Schafhirte

Herkunft:

aus dem gleichbedeutendem ungarischen bacsó → hu

Oberbegriffe:

[1] pasterz

Beispiele:

[1]

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] bacówka, juhas, Karpaty, owca

Wortbildungen:

[1] bacować, bacowski

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „baca
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „baca
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „baca
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „baca
Ähnliche Wörter:
bacca, bata, baba