admoliri (Latein) Bearbeiten

Verb Bearbeiten

Zeitform Person Wortform
Präsens 1. Person Singular admōlior
2. Person Singular admōlīris
3. Person Singular admōlītur
1. Person Plural admōlīmur
2. Person Plural admōlīminī
3. Person Plural admōliuntur
Perfekt 1. Person Singular admōlītus sum
Imperfekt 1. Person Singular admōliēbar
Futur 1. Person Singular admōliar
PPP
Konjunktiv Präsens 1. Person Singular admōliar
Imperativ Singular admōlīre
Plural admōlīminī
Alle weiteren Formen: Flexion:admoliri

Worttrennung:

ad·mo·li·ri

Bedeutungen:

[1] intransitiv: sich in Bewegung setzen, sich anstregen, sich abmühen
[2] transitiv: (seine Hand/Hände) an oder auf etwas legen
[3] transitiv, spätlateinisch: heranbewegen, heranschaffen

Herkunft:

Ableitung zu dem Verb moliri → la mit dem Präfix ad- → la[1]

Beispiele:

[1] „ad hirundininum nidum visa est simia / ascensionem ut faceret admolirier:“ (Plaut. Rud. 598–599)[2]
[2] „fateor profecto ut praedicas, Leonida, esse vera; / verum edepol ne etiam tua quoque malefacta iterari multa / et vero possunt: ubi sciens fideli infidus fueris, / ubi prensus in furto sies manufesto et verberatus, / ubi peiieraris, ubi sacro manus sis admolitus,“ (Plaut. Asin. 566–570)[3]
[2] „quod consilium virtutibus cantionum antevortit et ut illa Medea unius dieculae a Creone impetratis indutiis totam eius domum filiamque cum ipso sene flammis coronalibus deusserat, sic haec devotionibus sepulchralibus in scrobem procuratis, ut mihi temulenta narravit proxime, cunctos in suis sibi domibus tacita numinum violentia clausit, ut toto biduo non claustra perfringi, non fores evelli, non denique parietes ipsi quiverint perforari, quoad mutua hortatione consone clamitarent quam sanctissime deierantes sese neque ei manus admolituros et, si quis aliud cogitarit, salutare laturos subsidium.“ (Apul. met. 1, 10)[4]
[2] „nec Psyche manus admolitur inconditae illi et inextricabili moli, sed immanitate praecepti consternata silens obstupescit.“ (Apul. met. 6, 10)[5]
[2] „praeter hos tris multo nobilissimos in suis artificiis si quis uspiam repperiretur alius sanctissimae imagini regis manus admolitus, haud secus in eum quam in sacrilegum vindicaturum.“ (Apul. flor. 7)[6]
[3] „Alexander tamen cum admolitus violentiam oppidum cuperet subiugare, ancipiti pioelio, multis etiam Macedonum caesis ac vulneratis pedem refert.“ (Iul. Val. 1, 35)[7]
[3] „Id tamen comperiens Alexander ex hisce exploratoribus, qui in dicionem Macedonum devenissent, omniaque illa Darii milia iuxta Euphraten castra posuisse, ipse quoque ad Scamandrum, ducem suarum partium, qui curabat tunc Macedoniam sese profecto, scribit omnis phalangas, quas [haberet], armare, aut si quid praeterea in auxiliis virium foret, propere admoliretur, neque enim hostis longius adsidere.“ (Iul. Val. 1, 45)[8]
[3] „Non enim difficile esse id aedificium armis excidere, quod per lyrae cantus et musicam tumultuario convenisset; et statim inici flammas arietesque admoliri iubet, quorum crebro et vehementi admodum pulsu non difficile nec diu casus omnium est moratus.“ (Iul. Val. 1, 51)[9]

Übersetzungen Bearbeiten

[1–3] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „admolior“ (Zeno.org), Band 1, Spalte
[1–3] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „admolior
[1, 2] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „admolior“ Seite 55.
[1–3] Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis. 1. Band A – Amyzon, Teubner, Leipzig 1900, ISBN 3-322-00000-1, „admōlior“ Spalte 761.

Quellen:

  1. Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis. 1. Band A – Amyzon, Teubner, Leipzig 1900, ISBN 3-322-00000-1, „admōlior“ Spalte 761.
  2. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  3. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  4. Apuleius Platonicus Madaurensis; Rudolf Helm (Herausgeber): Metamorphoseon libri XI. erweiterte, stereotype 3. Auflage. Volumen I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71055-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1931), Seite 9.
  5. Apuleius Platonicus Madaurensis; Rudolf Helm (Herausgeber): Metamorphoseon libri XI. erweiterte, stereotype 3. Auflage. Volumen I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71055-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1931), Seite 135.
  6. Apuleius Platonicus Madaurensis; Rudolf Helm (Herausgeber): Florida. erweiterte, stereotype 1. Auflage. Volumen II, Fasc. 2, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1993, ISBN 3-8154-1057-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1910, 1959), Seite 8–9
  7. Iulius Valerius; Michela Rosellini (Herausgeber): Res gestae Alexandri Macedonis translatae ex Aesopo Graeco. korrigierte und vermehrte 1. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2004, ISBN 3-598-71279-0, Seite 46.
  8. Iulius Valerius; Michela Rosellini (Herausgeber): Res gestae Alexandri Macedonis translatae ex Aesopo Graeco. korrigierte und vermehrte 1. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2004, ISBN 3-598-71279-0, Seite 56.
  9. Iulius Valerius; Michela Rosellini (Herausgeber): Res gestae Alexandri Macedonis translatae ex Aesopo Graeco. korrigierte und vermehrte 1. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2004, ISBN 3-598-71279-0, Seite 62.