ἄμπελος

ἄμπελος (Altgriechisch)

Substantiv, f

	Singular	Plural
Nominativ	ἡ ἄμπελος	αἱ ἄμπελοι
Genitiv	τῆς ἀμπέλου	τῶν ἀμπέλων
Dativ	τῇ ἀμπέλῳ	ταῖς ἀμπέλοις
Akkusativ	τὴν ἄμπελον	τὰς ἀμπέλους
Vokativ	(ὦ) ἄμπελε	(ὦ) ἄμπελοι

Worttrennung:

ἄμ·πε·λος, Plural: ἄμ·πε·λοι

Umschrift:

DIN 31634: ampelos

Aussprache:

IPA: […]

Hörbeispiele: —

Bedeutungen:

[1] Botanik: Weinstock, Wein, Weinrebe, Rebe

Herkunft:

die Etymologie ist nicht geklärt

Verkleinerungsformen:

[1] ἀμπελίς

Beispiele:

[1] „Κυκλώπων δ’ ἐς γαῖαν ὑπερφιάλων ἀθεμίστων
ἱκόμεθ’, οἵ ῥα θεοῖσι πεποιθότες ἀθανάτοισιν
οὔτε φυτεύουσιν χερσὶν φυτὸν οὔτ’ ἀρόωσιν,
ἀλλὰ τά γ’ ἄσπαρτα καὶ ἀνήροτα πάντα φύονται,
πυροὶ καὶ κριθαὶ ἠδ’ ἄμπελοι, αἵ τε φέρουσιν
οἶνον ἐριστάφυλον, καί σφιν Διὸς ὄμβρος ἀέξει.“

[1] „ἐν μὲν γὰρ λειμῶνες ἁλὸς πολιοῖο παρ’ ὄχθας
ὑδρηλοὶ μαλακοί· μάλα κ’ ἄφθιτοι ἄμπελοι εἶεν·“

[1] „ὦ γέρον, οὐκ ἀδαημονίη σ’ ἔχει ἀμφιπολεύειν
ὄρχατον, ἀλλ’ εὖ τοι κομιδὴ ἔχει, οὐδέ τι πάμπαν,
οὐ φυτόν, οὐ συκῆ, οὐκ ἄμπελος, οὐ μὲν ἐλαίη,
οὐκ ὄγχνη, οὐ πρασιή τοι ἄνευ κομιδῆς κατὰ κῆπον.“

[1] „Κατὰ τούτους δὲ λέγουσι Καρχηδόνιοι κεῖσθαι νῆσον τῇ οὔνομα εἶναι Κύραυιν, μῆκος μὲν διηκοσίων σταδίων, πλάτος δὲ στεινήν, διαβατὸν ἐκ τῆς ἠπείρου, ἐλαιέων τε μεστὴν καὶ ἀμπέλων· λίμνην δὲ ἐν αὐτῇ εἶναι, ἐκ τῆς αἱ παρθένοι τῶν ἐπιχωρίων πτεροῖσι ὀρνίθων κεχριμένοισι πίσσῃ ἐκ τῆς ἰλύος ψῆγμα ἀναφέρουσι χρυσοῦ.“

[1] „Διαφέρει δὲ καὶ αὕτη ἡ χώρα τῷ τὴν μὲν φέρειν ἔνια τὴν δὲ μὴ φέρειν· ἡ γὰρ ὀρεινὴ καὶ ἄμπελον ἔχει καὶ ἐλάαν καὶ τὰ ἄλλα ἀκρόδρυα·“

[1] „τάφρον μὲν κύκλῳ περὶ τὸ ἱερὸν καὶ τὸν νεὼν ἔσκαπτον, ἐκ δὲ τοῦ ὀρύγματος ἀνέβαλλον ἀντὶ τείχους τὸν χοῦν, καὶ σταυροὺς παρακαταπηγνύντες, ἄμπελον κόπτοντες τὴν περὶ τὸ ἱερὸν ἐσέβαλλον καὶ λίθους ἅμα καὶ πλίνθον ἐκ τῶν οἰκοπέδων τῶν ἐγγὺς καθαιροῦντες, καὶ παντὶ τρόπῳ ἐμετεώριζον τὸ ἔρυμα. πύργους τε ξυλίνους κατέστησαν ᾗ καιρὸς ἦν καὶ τοῦ ἱεροῦ οἰκοδόμημα οὐδὲν ὑπῆρχεν·“

[1] „Φιάλαν ὡς εἴ τις ἀφˈνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλών
ἔνδον ἀμπέλου καχλάζοισαν δρόσῳ
δωρήσεται
νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων
οἴκοθεν οἴκαδε, πάγχρυσον, κορυφὰν κτεάνων“

[1] „ἀργυρέαισι δὲ νωμάτω φιάλαισι βιατάν
ἀμπέλου παῖδ’, ἅς ποθ’ ἵπποι κτησάμεναι Χρομίῳ
πέμψαν θεμιπˈλέκτοις ἁμᾶ
Λατοΐδα στεφάνοις
ἐκ τᾶς ἱερᾶς Σικυῶνος.“

Wortbildungen:

[1] ἀμπελεών, ἀμπέλινος, ἀμπελόεις, ἀμπελομιξία, ἀμπελοτρόφος, ἀμπελουργέω, ἀμπελών,

Übersetzungen

 [1] Botanik: Weinstock, Wein, Weinrebe, Rebe

Deutsch: Weinstock m, Wein m, Weinrebe f, Rebe f Französisch: Italienisch: Spanisch:

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1] Wilhelm Pape, bearbeitet von Max Sengebusch: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Griechisch-deutsches Handwörterbuch. Band 1: Α–Κ, Band 2: Λ–Ω. 3. Auflage, 6. Abdruck, Vieweg & Sohn, Braunschweig 1914. Stichwort „ἄμπελος“.

[1] Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „ἄμπελος“.

[1] Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0 , Seite 45

Quellen: