Iuno (Latein) Bearbeiten

Substantiv, f Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Nominativ Iūnō Iūnōnēs
Genitiv Iūnōnis Iūnōnum
Dativ Iūnōnī Iūnōnibus
Akkusativ Iūnōnem Iūnōnēs
Vokativ Iūnō Iūnōnēs
Ablativ Iūnōne Iūnōnibus

Worttrennung:

Iu·no, Genitiv: Iu·no·nis

Bedeutungen:

[1] Mythologie: Tochter des Saturn, Schwester und Gemahlin des Jupiter; Juno

Herkunft:

seit Plautus bezeugt; wahrscheinlich etymologisch verwandt mit dem Adjektiv iuvenis → la und dem Substantiv iunix → la[1][2]

Oberbegriffe:

[1] dea

Beispiele:

[1] „per supremi regis regnum iuro et matrem familias / Iunonem, quam me vereri et metuere est par maxume, / ut mi extra unum te mortalis nemo corpus corpore / contigit, quo me inpudicam faceret.“ (Plaut. Amph. 831–834.[3]
[1] „Respondit Iuno Saturnia sancta dearum“ (Enn. ann. 64)[4]
[1] „quod Iovis Iuno coniunx et is caelum, haec terra, quae eadem tellus, et ea dicta, quod una iuvat cum Iove, Iuno, et Regina, quod huius omnia terrestria.“ (Var. LL 5,67)[5]
[1] „Aer autem, ut Stoici disputant, interiectus inter mare et caelum Iunonis nomine consecratur, quae est soror et coniux Iovis, quod ei et similitudo est aetheris et cum eo summa coniunctio. effeminarunt autem eum Iunonique tribuerunt, quod nihil est eo mollius. sed Iunonem a iuvando credo nominatam.“ (Cic. nat. 2,66)[6]
[1] „Arma virumque cano, Troiae qui primus ab oris / Italiam fato profugus Lavinaque venit / litora – multum ille et terris iactatus et alto / vi superum, saevae memorem Iunonis ob iram, / multa quoque et bello passus, dum conderet urbem / inferretque deos Latio; genus unde Latinum / Albanique patres atque altae moenia Romae.“ (Verg. Aen. 1,1–7)[7]

Redewendungen:

[1] Iuno Lucina
[1] Iuno inferna
[1] Iunonis avis
[1] Iunonis stella

Wortbildungen:

[1] Iunius, Iunonalis, iunonicola, Iunonigena, Iunonius

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Lateinischer Wikipedia-Artikel „Iuno
[1] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „Iuno“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 494-495.
[1] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „Iuno
[1] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „Iuno“ Seite 1080–1081.

Quellen:

  1. Michiel de Vaan: Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. 1. Auflage. Brill, Leiden, Boston 2008, ISBN 978-90-04-16797-1 (Band 7 der Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series), „iuvenis“ Seite 317–318.
  2. Alfred Ernout, Alfred Meillet: Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots. durch Jacques André vermehrte und korrigierte Neuauflage der 4. Auflage. Klincksieck, Paris 2001, ISBN 2-252-03277-4, Seite 328–329.
  3. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  4. Johann Vahlen (Herausgeber): Ennianae poesis reliquiae. 2. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1903 (Internet Archive), Seite 11.
  5. Marcus Terentius Varro; Georg Goetz, Fritz Schöll (Herausgeber): De lingua Latina. Quae supersunt. Accedunt grammaticorum Varronis librorum fragmenta. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1910 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive), Seite 21–22.
  6. Marcus Tullius Cicero: De natura deorum. In: Wilhelm Ax (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. stereotype 2. Auflage. Fasc. 45, B. G. Teubner, Stuttgart 1980, ISBN 3-519-01221-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1933), Seite 74–75.
  7. Publius Vergilius Maro; Gian Biagio Conte (Herausgeber): Aeneis. 2. Auflage. Walter de Gruyter, Berlin/New York 2019, ISBN 978-3-11-064737-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 1.