famosus (Latein) Bearbeiten

Adjektiv Bearbeiten

Nominativ Singular und Adverbia
Steigerungsstufe m f n Adverb
Positiv fāmōsus fāmōsa fāmōsum fāmōsē
Komparativ fāmōsior fāmōsior fāmōsius fāmōsius
Superlativ fāmōsissimus fāmōsissima fāmōsissimum fāmōsissimē
Alle weiteren Formen: Flexion:famosus

Worttrennung:

fa·mo·sus

Bedeutungen:

[1] im schlechten Ruf stehend; berüchtigt, anrüchig
[2] allseits bekannt; berühmt, ruhmvoll
[3] den guten Ruf verletzend; ehrenrührig, ehrrührig, schmähend

Herkunft:

Ableitung zu dem Substantiv fama → la mit dem Suffix -osus → la[1]

Sinnverwandte Wörter:

[1] diffamatus, infamis

Beispiele:

[1] „qui etiam me miserum famosum fecit flagitiis suis.“ (Plaut. Cas. 991)[2]
[1] „Quintus Opimius ille, Iugurtini pater huius, / et formosus homo fuit et famosus, utrumque / primo adulescens, posterius dare rectius sese.“ (Lucil. 418–420)[3]
[1] substantiviert: „nam me ad famosas vetuit mater accedere.“ (Cic. de orat. 2,277)[4]
[1] „Atque etiam si qua erat famosa, ei cognati osculum non ferebant.“ (Cic. rep. 4,6)[5]
[1] „Eupolis atque Cratinus Aristophanesque poetae / atque alii quorum comoedia prisca virorum est, / si quis erat dignus describi, quod malus ac fur, / quod moechus foret aut sicarius aut alioqui / famosus, multa cum libertate notabant.“ (Hor. serm. 1,4,1–5)[6]
[2] „Nec semel hoc fecit, nec, si retractus erit, iam / fiet homo et ponet famosae mortis amorem.“ (Hor. ars 468–469)[7]
[2] „accipe ergo, quod per hos dies actum est personae claritate famosum, severitate exempli salubre, rei magnitudine aeternum.“ (Plin. epist. 2,11,1)[8]
[2] „Impense petis, ut agam causam pertinentem ad curam tuam, pulchram alioqui et famosam.“ (Plin. epist. 6,23,1)[9]
[2] „nominat quendam, qui tunc ad orientem amplissimum et famosissimum exercitum non sine magnie dubiisque rumoribus obtinebat.“ (Plin. epist. 9,13,11)[10]
[3] „num Laelius aut qui / duxit ab oppressa meritum Karthagine nomen / ingenio offensi aut laeso doluere Metello / famosisve Lupo cooperto versibus?“ (Hor. serm. 2,1,65–68)[11]
[3] „nec sponsae laqueum famoso carmine nectit.“ (Hor. epist. 1,19,31)[12]
[3] „primus Augustus cognitionem de famosis libellis specie legis eius tractavit, commotus Cassii Severi libidine, qua viros feminasque inlustres procacibus scriptis diffamaverat;“ (Tac. Ann. 1,72,3)[13]

Wortbildungen:

famositas, perfamosus

Entlehnungen:

französisch: fameux

Übersetzungen Bearbeiten

[1–3] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „famosus“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 2685.
[1–3] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „famosus
[1–3] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „famosus“ Seite 741.
[1–3] Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis. 6. Band, 1. Teil F – Fysis, Teubner, Leipzig 1912–1924, ISBN 3-322-00000-1, „famosus“ Spalte 256–259.

Quellen:

  1. P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „famosus“ Seite 741.
  2. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  3. Gaius Lucilius; Friedrich Marx (Herausgeber): C. Lucilii Carminum Reliquiae. 1. Auflage. Volumen prius: Prolegomena Testimona Fasti Luciliani Carminum Reliquiae Indices, B. G. Teubner, Leipzig 1904, Seite 29.
  4. Marcus Tullius Cicero: De oratore. In: Kazimierz Kumaniecki (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. stereotype 1. Auflage. Fasc. 3, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1995, ISBN 3-8154-1171-8 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1969), Seite 223.
  5. Marcus Tullius Cicero; J. G. F. Powell (Herausgeber): De re publica, De legibus, Cato maior de senectute, Laelius de amicitia. 1. Auflage. Oxford University Press, Oxford 2006, ISBN 978-0-19-814669-8, Seite 120.
  6. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 180.
  7. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 329.
  8. Gaius Plinius Caecilius Secundus: Epistularum libri novem, Epistularum ad Traianum liber, Panegyricus. Recensuit Mauritius Schuster, editionem tertiam curavit Rudolphus Hanslik. 3. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Stuttgart/Leipzig 1992, ISBN 3-8154-1657-4 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 50.
  9. Gaius Plinius Caecilius Secundus: Epistularum libri novem, Epistularum ad Traianum liber, Panegyricus. Recensuit Mauritius Schuster, editionem tertiam curavit Rudolphus Hanslik. 3. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Stuttgart/Leipzig 1992, ISBN 3-8154-1657-4 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 194.
  10. Gaius Plinius Caecilius Secundus: Epistularum libri novem, Epistularum ad Traianum liber, Panegyricus. Recensuit Mauritius Schuster, editionem tertiam curavit Rudolphus Hanslik. 3. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Stuttgart/Leipzig 1992, ISBN 3-8154-1657-4 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 281.
  11. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 209.
  12. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 289.
  13. Publius Cornelius Tacitus: Ab excessu divi Augusti. In: Heinz Heubner (Herausgeber): Libri qui supersunt. korr. 1. Auflage. Tomus I, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1994, ISBN 3-519-11833-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1983), Seite 42.