abiungere (Latein) Bearbeiten

Verb Bearbeiten

Zeitform Person Wortform
Präsens 1. Person Singular abiungō
2. Person Singular abiungis
3. Person Singular abiungit
1. Person Plural abiungimus
2. Person Plural abiungitis
3. Person Plural abiungunt
Perfekt 1. Person Singular abiūnxī
Imperfekt 1. Person Singular abiungēbam
Futur 1. Person Singular abiungam
PPP abiūnctus
Konjunktiv Präsens 1. Person Singular abiungam
Imperativ Singular abiunge
Plural abiungite
Alle weiteren Formen: Flexion:abiungere

Worttrennung:

ab·iun·ge·re

Aussprache:

IPA: klassisches Latein, rekonstruiert: [abˈjũɡeɾe]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] transitiv: das Joch/den Kummet von etwas abnehmen; abspannen, ausspannen
[2] transitiv, übertragen: trennen, entfernen

Herkunft:

Ableitung zu dem Verb iungere → la mit dem Präfix ab- → la[1]

Sinnverwandte Wörter:

[2] seiungere, separare

Gegenwörter:

[1] iungere
[2] adiungere, iungere

Beispiele:

[1] „it tristis arator / maerentem abiungens fraterna morte iuvencum, / atque opere in medio defixa relinquit aratra.“ (Verg. goerg. 3,517–519)[2]
[1] „illum saepe suis decedens fovit in ulnis / quam prius abiunctos sedula lavit equos;“ (Prop. 2, 18a, 9–10)[3]
[2] „abiunctae paulo ante comae mea fata sorores / lugebant, cum se Memnonis Aethiopis / unigena, impellens nutantibus aera pennis, / optulit Arsinoes Locridos ales equos.“ (Catul. 66,51–54)[4]
[2] „nam ne commutato consilio iter in provinciam converteret, ut nemo non tunc quidem necessario faciendum existimabat, cum infamia atque indignitas rei et oppositus mons Cevenna viarumque difficultas impediebat, tum maxime, quod abiuncto Labieno atque iis legionibus, quas una miserat, vehementer timebat.“ (Caes. Gall. 7,56,2)[5]
[2] „fuit enim mihi commodum, quod in eis orationibus quae Philippicae nominantur enituerat tuus ille civis Demosthenes et quod se ab hoc refractariolo iudiciali dicendi genere abiunxerat ut σεμνότερός τις et πολιτικώτερος videretur, curare ut meae quoque essent orationes quae consulares nominarentur.“ (Cic. Att. 2,1,3)[6]
[2] „nunc pelaog, nunc puppe cadunt, dat operta fragorem / pinus, et abiunctis regemunt tabulata cavernis.“ (Stat. Theb. 5,388–389)[7]
[2] „haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben / et Dryadum viduare choris algentia possit / Taygeta et silvis accersere Pana Lycaeis.“[8]
[2] „excogitasti, per quod maritos a coniugum caritate diducas, per quod iuvenum mentes abiungas ab aliis fortasse meretricibus.“ (Ps-Quint. decl. 14,6)[9]
[2] „Sed enim quoniam his primis sensibus doloris voluptatisque ante consilii et rationis exortum recens natus homo inbutns est et voluptati quidem a natura conciliatus, a dolore autem quasi a gravi qnodam inimico abiunctus alienatusque est, idcirco adfectiones istas primitus penitusqne inditas ratio post addita convellere ab etirpe atque extinguere vix potest.“ (Gell. 12,5,8)[10]

Übersetzungen Bearbeiten

[1, 2] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „abiungo“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 19.
[1, 2] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1 Seite 3.
[1, 2] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „abiungo“ Seite 8.
[1, 2] Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis. 1. Band A – Amyzon, Teubner, Leipzig 1900, ISBN 3-322-00000-1, „abiungo“ Spalte 101.

Quellen:

  1. P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „abiungo“ Seite 8.
  2. Publius Vergilius Maro; Silvia Ottaviano, Gian Biagio Conte (Herausgeber): Bucolica, Georgica. 1. Auflage. Walter de Gruyter, Berlin/New York 2013, ISBN 978-3-11-019608-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 188.
  3. Sextus Propertius; Paolo Fedeli (Herausgeber): Elegiarum libri IV. stereotype Auflage der korr. 1. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2006, ISBN 978-3-598-71739-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1994), Seite 89.
  4. Catullus Veronensis; Werner Eisenhut (Herausgeber): Liber. 1. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1983 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 71.
  5. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 131.
  6. Marcus Tullius Cicero; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Epistulae ad Atticum. 1. Auflage. Vol. 1: Libri I–VIII, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1987, ISBN 3-519-01209-X (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 49.
  7. P. Papinius Statius; Alfred Klotz, Thomas C. Klinnert (Herausgeber): Thebais. stereotype 2. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2001, ISBN 3-598-70178-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, 1973), Seite 176.
  8. Publius Papinius Statius, Silvae, 1, 3, 76–78
  9. Lennart Håkanson (Herausgeber): Declamationes XIX maiores Quintiliano falso ascriptae. 1. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart 1982, ISBN 3-519-01755-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 293.
  10. Aulus Gellius: Noctes Atticae. recensuit Carolus Hosius. stereotype Auflage der 1. Auflage. Volumen II: Libri XI–XX, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1981 (Erstauflage 1903), ISBN 3-519-01385-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 39.