annus (Latein) Bearbeiten

Substantiv, m Bearbeiten

Kasus Singular Plural
Nominativ annus annī
Genitiv annī annōrum
Dativ annō annīs
Akkusativ annum annōs
Vokativ anne annī
Ablativ annō annīs

Worttrennung:

an·nus, Genitiv: an·nī

Bedeutungen:

[1] Jahr
[2] Lebensjahr, Amtsjahr
[3] Jahreszeit
[4] übertragen: Ertrag des Jahres: Ernte

Herkunft:

seit Naevius bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *atno-, das sich seinerseits auf indogermanisches *h₂et-no- oder *h₂et-nio- ‚das, was (herum)geht; Jahr‘ zurückführen lässt[1]

Beispiele:

[1] „etiam, histriones anno quom in proscaenio hic / Iovem invocarunt, venit, auxilio is fuit.“ (Plaut. Amph. 91–92)[2]
[1] „si quid desit in annum, uti paretur; quae supersint, ut veneant;“ (Cato agr. 2,6)[3]
[1] Nihil est annis velocius. (Ovid: metam. 10,520)
Nichts vergeht schneller als die Jahre.
[1] Et nosti mores mulierum: dum moliuntur, dum conantur, annus est. (Terenz: Heauto.,243)
Außerdem, du kennst die Art der Frauen: bis sie sich putzen, bis sie alles probieren, vergeht ein Jahr.
[2] „ubi aetas accessit ad annos XXXVI, tum aedificare oportet, si agrum consitum habeas.“ (Cato agr. 3,1)[4]

Wortbildungen:

annalis, anniversārius, anniculus, annona, annosus, annotinus, annuus, biennium, perennis

Entlehnungen:

deutsch: anno

Übersetzungen Bearbeiten

[1] Lateinischer Wikipedia-Artikel „annus
[1–4] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „annus“ (Zeno.org), Band 1, Spalte 451 f., Eintrag „annus“.
[1–4] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 37, Eintrag „annus“.

Quellen:

  1. Michiel de Vaan: Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. 1. Auflage. Brill, Leiden, Boston 2008, ISBN 978-90-04-16797-1 (Band 7 der Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series), Seite 43–44.
  2. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  3. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 10.
  4. Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 11.